Aby wiedzieć, kiedy można użyć gazu pieprzowego do samoobrony przed agresywnym psem, trzeba mieć wiedzę zarówno o przepisach prawa na temat obrony koniecznej przed psem, jak o sygnałach cielesnych oraz dźwiękowych sygnalizujących u zwierzęcia postawę agresywną i szykowanie się do ataku.

Użycie gazu pieprzowego na psa a prawo – kiedy nie jest to legalne?

Użycie gazu pieprzowego na psie, który jest prowadzony na smyczy przez swojego właściciela i skoczył na Twoje nogi, chcąc się bawić, nie wykazując żadnych agresywnych sygnałów, nie jest zgodne z prawem i możesz ponieść za to konsekwencje. Podobnie jak za spryskanie gazem pieprzowym psa, który po prostu przebiegał obok Ciebie, bawił się patykiem czy zaszczekał – nie będąc w postawie agresywnej ani nie przymierzając się do ataku. Wówczas właściciel psa – jeśli widział zajście – może mieć uzasadnione pretensje o bezprawne użycie gazu na psa.

Sam fakt, że pies w miejscu publicznym spaceruje bez smyczy, nie jest podstawą do użycia na nim gazu pieprzowego. Nawet jeśli właściciel łamie prawo i nie zakłada czworonogowi smyczy np. zgodnie z regulaminem parku miejskiego, nie jesteś automatycznie uprawniony do użycia gazu na psa. Zupełnie inna jest sytuacja, w której pies jest na wolnym spacerze z opiekunem, wykazuje agresywne symptomy i szybko rusza w Twoim kierunku, aby dokonać bolesnego ataku. Jak poznać agresywną postawę u psa?

Jak rozpoznać, że pies jest agresywny i chce zaatakować?

Pamiętaj, że psy nigdy bez powodu nie atakują. Inna sprawa, że nawet Twój gwałtowny ruch – nie wykonany nawet w kierunku psa – czy przypadkowe utrzymanie z nim kontaktu wzrokowego może go rozdrażnić i sprawić, że poczuje się zagrożony. Wpierw będzie próbował Cię odstraszyć – potem może przejść do postawy aktywnej i zaatakować intruza na swoim terytorium, za jakie uzna np. akurat ten skrawek parku miejskiego.

Jak rozpoznać postawę agresywną u psa? Należy zwrócić uwagę zarówno na pozycję ogólną ciała, jak i pysk, ustawienie uszu, ogon, a także sygnały dźwiękowe.

• Postawa agresywna a uszy – psie uszy są wysunięte do przodu, jeżeli pies jest pewien siebie. Jeżeli jest wystraszony – będą skierowane do tyłu.
• Postawa agresywna a ogon – ogon agresywnego psa będzie nastroszony – to znak, że pies jest chętny do zaatakowania obiektu. Ogon może mieć także kształt litery S.
• Agresywny pies a pozycja ciała – sygnałem postawy agresywnej jest między innymi sierść zjeżona wzdłuż kręgosłupa. Agresywny pies trzyma łapy przy sobie, natomiast przód ciała wysuwa przed nie.
• Oczy agresywnego psa są skierowane wprost ku obiektowi ataku, a pies nie mruga. W takiej sytuacji najlepiej skierować wzrok gdzieś indziej – na przykład na tułów psa – aby nie wpatrywać się w niego bezpośrednio, ale wciąż obserwować.
• Warczący pies w postawie agresywnej ma zarówno odsłonięte wargi, jak i otwarty pysk. Jeżeli pysk jest zamknięty – zwierzę jest rozdrażnione. Jeżeli do tego dźwięk wydobywa się jakby z piersi zwierzęcia, z głębi, mają niską tonację – atak jest prawdopodobny. Im dłużej pies warczy bez przerwy, tym większe ryzyko, że zaatakuje.

Jeśli pies powarkuje z przerwami w wysokiej tonacji, masz szansę się wycofać z zagrożenia – to znaczy, że jest poddenerwowany, nieco wystraszony, ale jeszcze nie jest skory do ataku. Wówczas obserwuj psa (ale nie patrz mu prosto w oczy) i powoli, krok za krokiem, wycofuj się. Absolutnie się nie odwracaj, póki nie zobaczysz, że pies zrezygnował z postawy i gdzieś się oddalił.

Jeśli agresywny pies ruszy ku Tobie – nie wahaj się albo przyjąć pozycji obronnej, jeśli nie masz czym się bronić, albo użyć gazu na psa czy odstraszacza.

Samoobrona przed psem a prawo

Skoro już wiesz, jakie sygnały wykazuje pies w postawie agresywnej, skory do ataku, czas przyjrzeć się podstawie prawnej do samoobrony przed psem – na przykład gazem pieprzowym.

Po pierwsze – nie ma odrębnego przepisu prawnego na temat obrony koniecznej przed zwierzęciem. Samoobrony przed psem dotyczy ten sam fragment Kodeksu Karnego, co obrony własnej przed ludzkim napastnikiem. Art. 25 § 1. mówi, że Nie popełnia przestępstwa, kto w obronie koniecznej odpiera bezpośredni, bezprawny zamach na jakiekolwiek dobro chronione prawem.

Zamach – w tym wypadku atak agresywnego psa – musi być:

• bezpośredni (czyli nie wolno pryskać gazem w psa, który tylko na Ciebie zaszczekał, przechodząc obok),
• bezprawny (czyli niezgodny z prawem – kiedy pies np. wbrew regulaminowi parku miejskiego jest wyprowadzony bez smyczy i atakuje)
• oraz rzeczywisty (nastąpił naprawdę – biegnący w Twoją stronę duży pies za piłką czy patykiem nie atakuje Cię).

Podobnie jak w przypadku obezwładnienia ludzkiego agresora nie jest zgodne z prawem pryskanie gazem pieprzowym po raz kolejny w psa, który został już unieszkodliwiony i zaniechał ataku. Nie możesz wtedy ruszyć za psem i próbować go opryskać jeszcze raz. W przypadku odstraszacza – nie naciskaj go kilkukrotnie, kiedy pies już nie atakuje.

Chociaż to, czy pies musi nosić kaganiec i smycz, zależy od przepisów lokalnych, za niedotrzymanie zwykłych lub nakazanych środków ostrożności przy trzymaniu zwierzęcia jego właściciel może zostać obciążony grzywną o maksymalnej wysokości 250 zł lub otrzymać karę nagany. Tak stanowi Art. 77 Kodeksu Wykroczeń.

 Jednak dla Ciebie najważniejszą kwestią jest fakt, kiedy możesz legalnie użyć gazu pieprzowego na psa – zarówno wędrującego z nieodpowiedzialnym opiekunem, który źle go wychowuje, jak i bezpańskiego. Pamiętaj, że po użyciu gazu pieprzowego na psa dobrze jest mieć świadków – poproś obecnych niedaleko o numery telefonów, jeżeli widzieli zajście.

 Może nie pierwszy raz są obecni w okolicy i już dawno spostrzegli zachowanie psa, który Cię zaatakował? Ich słowo zawsze się przyda w wyjaśnieniu sytuacji zwłaszcza z burzliwym właścicielem zwierzęcia.